Potocznie zwany mleczem lub dmuchawcem, można go spotkać od kwietnia choćby na trawnikach czy pastwiskach. Jest to jedna z najpożyteczniejszych roślin leczniczych występujących na naszym terenie docenioną dopiero w XVI wieku. Każda część tej niesamowitej rośliny na oddzielne właściwości a poszczególny ich zbiór powinien być dostosowany do kalendarza księżycowego w zależności od interesującego nas surowca którym może być korzeń, liście lub kwiaty.
Korzenie najlepiej zebrać późną jesienią lub wczesną wiosną zanim wybiją w rozetę liście i kwiaty. Wybieramy starsze rośliny o grubszym korzeniu które myjemy, osuszamy, odcinamy zieloną część i taka przygotowane suszymy w temperaturze ok 30 stopni. Korzenie są gorzkie, po zmieleniu mogą być stosowane jako przyprawa lub substytut kawy.
Liście mniszka najlepiej zebrać wczesną wiosną w kwadrze liścia kiedy kwiaty są jeszcze pąkami. Ta część zioła najszybciej się suszy. Można jednak spożywać liście na surowo, przez okres występowania jak sałatę – są smaczniejsze, o łagodniejszym smaku kiedy na godzinę zamoczymy je w wodzie. Jako dodatek do sałatki, na kanapkę, do pasty jajecznej nadają się wyśmienicie. Można je również potraktować je jak szpinak, poddusić na farsz do naleśników czy pierogów lub zrobić z nich pesto.
A jeśli interesują nas kwiaty, zbiór przeprowadzamy kiedy zaczynają kwitnąć, wiosną, wtedy mają największe właściwości. Zbieramy same kwiaty, bez łodygi i suszymy. Surowe kwiaty są wspaniałym dodatkiem i dekoracją do sałatek, deserów a do picia można zrobić z nich napar czy ocet.
Działanie:
Mniszek lekarski zwiększa odporność organizmu, obniża poziom cukru we krwi, ponadto działa lekko przeczyszczająco, moczopędnie – zbawienne przy chorobach nerek lub infekcji dróg moczowych, oraz pobudza wątrobę do wytwarzania żółci, poprawia trawienie. Zewnętrznie można stosować preparaty z mniszka przy chorobach skórnych jak opryszczka, łupież, egzemy, trądzik. Mleczkiem wydzielającym się z łodygi można „przypalać” kurzajki czy brodawki.
Bibliografia:
- Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie – Mateusz Emanuel Senderski, Podkowa Leśna 2017
- Jadalne rośliny dziko rosnące – Steffen Guido Fleischhauer, Jurgen Guthmann, Roland Spiegelberg, Białystok 2016
- Nagietek, ślaz i mniszek trzy niezwykłe kwiaty – Guiseppe Maffeis, Raszyn 2015
- Dzika spiżarnia – Sergei Boutenko, Białystok 2016
- Apteka natury – Jadwiga Górnicka, Raszyn